“ÇED süreci neden yürütülmedi!”
Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan, 2019 yılında yerel yönetim tarafından açılan davaya dair Danıştay’ın kararını vermemiş olmasına karşın ihalesi yapılarak çalışmalarına başlanan Sahil Güvenlik Komutanlığı Turgutreis Karakol Binası ve liman inşaat çalışmalarını Meclis gündemine taşıdı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan, Bodrum İlçesi Turgutreis Mahallesi’nde yapımına başlanan Sahil Güvenlik Komutanlığı Karakol Binası ve liman inşaat çalışmalarını Meclis gündemine taşıdı. Proje ile ilgili daha önce Bakanlık tarafından “ÇED Yönetmeliği hükümlerinin uygulanmasına gerek bulunmadığına” dair görüş verildiğini hatırlatan Özcan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi verdi.
“Turgutreis sahilinin korunması Bodrum’un geleceği demektir”
Turgutreis sahilinin korunmasının Bodrum’un geleceği açısından önem arz ettiğini söyleyen Özcan, Bodrum gibi bir turizm merkezinde bu tür projelerin bölgenin doğal ve özgün yapısının korunması önceliğiyle ele alınması gerektiğini vurguladı. Özcan, “Sahil güvenlik için tespit edilen yerin Bodrum’un ekosistemi, turizmi ve vatandaşların sağlığı açısından doğru olmadığı, yerel yönetimler, bölgedeki vatandaşlar, esnaf, turizmciler ve ilgili STK'lar tarafından kamuoyuna defalarca açıklanmıştır. Limanın deniz hayatına zarar vereceği, çevresel kirlilik yaratacağı, doğa, yaban hayat ve biyolojik çeşitliliğin korunmasıyla ilgili uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu ortadadır. Ayrıca liman, merkezdeki ücretsiz halk plajını da yok edecektir. Bu nedenle sahil güvenlik limanının yeri değiştirilmelidir” dedi.
“Yer seçiminde yerel yönetimlerin ve vatandaşların görüşleri dikkate alınmalıydı”
Turgutreis gibi eşsiz bir bölgenin doğal ve kültürel zenginliklerini korumanın herkesin ortak sorumluluğu olduğuna dikkat çeken Özcan, “Bu tür projelerde yer seçimi yapılırken yerel yönetimler, halk ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte şeffaf ve katılımcı bir anlayışla hareket edilmelidir. Ancak, liman inşaatı için seçilen bu alanın uygun olmadığı ile ilgili bölgede yurttaşlar tarafından geniş çaplı eylemler düzenlenmesine rağmen vatandaşlarımızın görüşlerinin ve yerel yönetimlerin karar sürecine dâhil edilmediği bir tablo ile karşı karşıyayız. Diğer önemli bir husus, 2019 yılında yerel yönetim tarafından açılan davaya dair Danıştay’ın kararını vermemiş olmasına karşın limanın ihalesinin tamamlanarak, ihaleye kazanan firmanın sahilde inşaata başlamasıdır” diyerek sözlerini tamamladı.
Özcan’dan Bakan Kurum’a 12 soru
Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti;
- Bu projenin çevresel değerlere, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun ve uygulanabilir olduğunu düşünüyor musunuz?
- Proje, her ne kadar askeri olsa da bir liman niteliği taşımaktadır. Liman projeleri ile ilgili ÇED süreçlerinin yürütülmesi gerektiği açıktır. Neden ÇED süreci yürütülmemiştir?
- ÇED ve SED (Sağlık Etki Değerlendirme) yapılmadan böylesi bir projenin inşaatına başlamanın geri dönülmez çevresel ve hukuki zararlara neden olacağı açık değil midir?
- Proje alanında, Akdeniz'e özgü bir tür deniz çayırına yani Posidoniaoceanica'ya rastlanmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan (Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü), Muğla Valiliği’nden (İl Tarım ve Orman Müdürlüğü), Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nden, Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nden, mutlak koruma altına alınan habitat ve/veya deniz florası ve faunasının olumsuz etkilenip etkilenmeyeceğine dair görüş alınmış mıdır?
- CarettaCaretta'ların Turgutreis sahillerinde yumurtladığı ve sonrasında da denizle buluştuğu bilinmektedir. CarettaCaretta'ların doğal yaşam alanı olan bu bölge için ne gibi önlemler alınmıştır?
- Limanı kullanacak deniz araçlarının (Sahil Güvenlik Botları ve Tekneleri) oluşturacakları gürültünün deniz altı canlı yaşamına zarar vermemesi için ne gibi önlemler alınmıştır?
- Yapılması planlanan limanın, ülkemizin de taraf olduğu doğa, yaban hayat ve biyolojik çeşitliliğin korunmasıyla ilgili şu uluslararası sözleşmelere: a) Avrupa Yaban Hayatı Koruma Sözleşmesi (Bern), b) Akdeniz'in Deniz Kirliliğine Karşı Korunması Sözleşmesi (Barselona), c) Biyolojik Çeşitliliğin Korunması Sözleşmesi, d) Nesli Tehlike Altında Olan Flora ve Faunanın Uluslararası Ticaretini Önleme Sözleşmesi (CITIES), e) Peyzaj Sözleşmesi aykırı olduğunu düşünüyor musunuz?
- Bu tesisin Turgutreis gibi yapılaşmanın, yoğunluğun ve nüfusun çok olduğu bir turizm merkezinde yapılması doğru mudur? Yapılmak istenen tesisin bulunduğu alanda kıyı yapılarının yoğunluğu göz önünde bulundurulmuş mudur? Bu aynı zamanda, sahil güvenlik limanı için de bir güvenlik sorunu teşkil etmeyecek midir?
- Alanda mevcut marina, balıkçı barınağı, halkın denize girme ve güneşlenme iskeleleri, kumsal alanlar ve yoğun deniz trafiği dikkate alınmış mıdır?
- Sahil güvenlik limanının bölge turizmini olumsuz etkileyeceği açıktır. Bu etkilere dair bir analiz raporu hazırlanmış mıdır? Hazırlanmışsa neden kamuoyu ile paylaşılmamıştır?
- Şayet sahil güvenlik limanının bu bölgede yapılmasının gerekçesi milli güvenlik ise bölgedeki marinayı kamulaştırma yoluna neden gidilmemiştir?
- Sahil güvenlik limanı için Turgutreis'in merkezi yerine, alternatif bir yer bulunarak, şehir merkezlerinin dışına çıkarılması yönünde bir çalışmanız var mıdır?
