Kan basıncının normal değerlerin üzerinde seyretmesi. Hipertansiyon!.
Toplumda en sık ve yaygın teşhislerden birisi.
İlaç sektörünün göz bebeği. Sağlık sektörünün ekmek kapısı.
Kan basıncının normal değerlerin üzerine çıkması?
Normal değer ne?
Türkiye'deki ihale kanunu gibi bu normal değer yıldan yıla, hekimden hekime durmadan değişiyor kardeşim.
Normal değeri henüz bulamadık.
Ama işin daha dramatik bir yönü de var.
Hipertansiyon teşhisi koyduğumuz hastaların bize göre yükselen kan basınçlarının nerede ise %99 oranında sebebini de bulamadık!
Aklımız sıra "esansiyel hipertansiyon", "primer hipertansiyon" gibi saçma sapan isimler koyarak rüzgar yapıyoruz.
Bu konuda az biraz bir bilgimiz de yok değil. Yani o kadar da cahil değiliz.
Bildiğimiz şu. İnsan vücudunda bir organı, özellikle hayati bir organı besleyen atardamarlarda bir iletim zaafı olduğu zaman vücut bu organ taze, oksijenden zengin kandan mahrum kalmasın diye o bölgeye giden kan miktarını arttırmak için basıncı arttırıyor.
Yani vanaları açıyor, pompalara tam güç veriyor.
Biz buna reaktif, kompansatuvar hipertansiyon diyoruz. Yani tepkisel, eksiği telafi edici anlamında.
Bu tepki o organı kurtarma amaçlıdır. Çünkü vanalar açılmaz ise, pompalara tam güç verilmez ise o organ kansızlık nedeni ile tahrip olur.
Beyin damarı tıkandığında, kalp damarı tıkandığında, böbrek damarı tıkandığında ortaya çıkan kan basıncı artışının sebebi budur.
Tam tıkanma da şart değil. İhtiyaçtan daha az kan gidecek şekilde bu damarlardaki daralma da vanaların açılması, pompalara tam güç verilmesine sebep olur.
Pekala tıp camiasında çok iyi bilinen bu sistem hipertansiyon teşhisi konulan hastalarda derin bir araştırma yapılmasını gerektiriyor mu?
Elbette!.
Peki araştırılıyor mu?
Hayır. Bir iki organ şöyle yüzeysel olarak bir gözden geçiriliyor. O kadar.
Hipertansiyon teşhis edilen hastalarda sadece beyin, kalp, böbrek değil, her bir organın damarlar tarafından yeterli derecede taze kana ulaşıp ulaşmadığı incelenmelidir.
Buna mide, barsak, dalak gibi pek de önemsenmeyen organlar dahil.
Kalbe baktık, böbreğe baktık, beyine baktık bir problem yok! E o zaman primer hipertansiyon. Ne yapacağız? Basacaz ilacı!
Peki siz ilacı basınca, sizin araştırmadığınız organa giden kan miktarı, yani vücut aklı ve organizasyonunun düzenlediği tepki ve eksiği telafi edici tedbir ne olacak? O organın kısa veya uzun süreli akıbeti ne olacak?
Hipertansiyon tanısı koymadan önce iğneden ipliğe tüm organ ve dokuların yeterince kanlandığından emin olun.
Mesela benim ihtisasımda bazı boyun fıtıkları doğrudan omurilik atardamarını eziyor. Ve hali ile önce hipotansiyon( onun sebebi başka) ardından hipertansiyon gelişiyor. Hasta tedavi olup boyun fıtığından kurtulunca hipertansiyonu da düzeliyor.
Ve bakıyoruz bu hastaların geçmişine. Hepsine daha önce primer (sebebini bulamadık) hipertansiyon teşhisi konulmuş.
Özellikle Kardiyoloji ve İç Hastalıkları uzman hekimlerimizin primer hipertansiyon teşhisi koymadan önce çok ayrıntılı , tüm organların kanlanması konusunda bilgi veren tetkikler yaptırmasını öneriyorum.
Aksi taktirde hastaya verdiğiniz ilaçlar size göre "normal"bir kan basıncı değerine ulaşmanızı sağlayabilir. Ama yüksek kan basıncı ihtiyacı olan organ ve dokunun hasarına sebep olur.